Kemik erimesi kemik kitlesinde azalma ve kemik yapısında bozulmanın olduğu, buna bağlı olarak kemik kuvvetinde azalmayla beraber kırık riskinin arttığı bir durumdur. Bu durum erken dönemde herhangi bir belirti vermez ve kendini genellikle kemik kırıklarıyla gösterir. Kırıklar en sık omurgada ve ikinci en sık da kalça kemiklerinde ortaya çıkar. Bu nedenle erken tanısı son derece önemlidir, çünkü kemik kaybını durduracak, hatta kemiklerin eski kuvvetini kazanmasını sağlayacak etkin tedaviler mevcuttur.
Kemik erimesinin nedenleri nelerdir?
- Yetersiz kalsiyum, fosfor ve D vitamini alımı
- Menopoza bağlı östrojen hormonu eksikliği
- İleri yaş
- Genetik yatkınlık
- Tiroid bezi hastalıkları
- Kortizon tedavisi
- Sigara kullanımı
- Alkol kullanımı
- Hareketsiz yaşam tarzı
Kemik erimesinin belirtileri nelerdir?
- Kemik erimesi erken dönemde herhangi bir belirtiye oluşturmaz.
- İleri dönemdeki kemik erimesinin belirtileri şunlardır:
-- Hafif darbelerde bile oluşan kemik kırıkları
-- Omurga kemiklerinde kırıklara ve çökmelere bağlı bel ağrıları
-- Boyda kısalma
-- Kamburluk gelişmesi
Kemik erimesi nasıl saptanır?
Kesin tanı için kemik yoğunluğunun ölçülmesi gereklidir. Burada genellikle bel ve kalça kemiklerinde yoğunluk ölçümü yapılır. Bu ise kolay ve ağrısız bir tetkik olan kemik mineral dansitometre (KMD) ile sağlanır. KMD hastanın kemik yoğunluğunu genç erişkinlerin kemik yoğunluğu ile karşılaştırılarak kemik erimesi olup olmadığını ve varsa kemik erimesinin derecesini ortaya koyar.
Hafif darbeler sonucunda beklenmeyen kemik kırıklarının ortaya çıkması da kemik erimesi olduğunu düşündürür. Bu kırıklar da en sık omurgada, kalçada ve el bileklerinde görülür.
Kemik erimesi saptanan hastalara neler önerilir?
- Yeterli kalsiyum (günde 1200 mg) ve D vitamini (günde 800 ünite) alınması
- Yeterli beslenme
- Egzersiz (günde en az yarım saat yürüyüş faydalıdır)
- Sigara ve alkolden uzak durulması
Kimler ilaç tedavisi almalıdır?
- KMD tetkiki ile kemik erimesi saptananlar
- KMD tetkikinde kemik erimesi olmayan, ama kemik yoğunluğunda azalma saptananlar
- Hafif darbelere rağmen beklenmeyen kemik kırıkları oluşanlar
Kemik erimesi olanlarda hangi ilaçlar sıklıkla kullanılır?
- Kalsiyum ve D vitamini: Çoğu menopozal kadında yeterli D vitamini ve kalsiyumu gıdalarla karşılamak mümkün değildir.
- Bifosfonat grubu ilaçlar: Bunların her gün, haftada bir ve ayda bir hap şeklinde alınan türleri olduğu gibi yılda bir damardan uygulanan türleri de vardır.
